W 14 listopada 2022 r. w budynku gminnego Ośrodka Kultury w Wydminach odbyło się nietypowe spotkanie z historią, w którym uczestniczyli dość licznie uczniowie naszego liceum. Spotkanie poprowadził dr Jerzy Łapo, który z wykształcenia jest archeologiem, historykiem ale także znanym publicystą, autorem licznych książek o Warmii i Mazurach, przewodnikiem a na co dzień pracownikiem Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie. Wykład pt. „Historia naszych ziem” przybliżył uczestnikom specyfikę pracy archeologa, przybliżył historię naszych ziem w okresie od prehistorii po średniowiecze ale także można było zobaczyć zabytki, które zostały wykopane na naszych ziemiach m.in w Dudce czy Szczepankach. Na koniec spotkania były pytania do prowadzące oraz rozmowa dotycząca historii samych Wydmin.
Anna Perdion
Dudka k. Giżycka, woj. warmińsko-mazurskie, stanowisko archeologiczne umiejscowione na torfowisku, które w epoce kamienia było wyspą na nieistniejącym już Jeziorze Staświńskim (Gumiński W.,1999).
Ślady osadnicze na stanowisku sięgają późnego paleolitu (allerød) i obecne są podczas mezolitu, aż po przełom neolitu i epoki brązu (wczesny subboreal). W południowej części stanowiska odkryto również cmentarzysko łowców z okresu mezolitu i neolitu. Wyspa Dudka znajduje się w płd.-wsch. części Łąk Staświńskich w pobliżu innego, wydaje się bliźniaczego stanowiska Szczepanki – w przeszłości również wyspy. Ta część Łąk Staświńskich określana była w literaturze niemieckiej z lat 30-tych XX wieku (Kilian L. 1938) jako „Röster Wiesen”, później spolszczone na „Bagno Moczyska”. Wówczas to, podczas prac melioracyjnych, znaleziono kościane i rogowe narzędzia oraz ceramikę typu Zedmar. Niestety brakuje lokalizacji i kontekstu tych znalezisk.
Na początku lat 80-tych XX wieku odkryto w tym rejonie stanowisko, tym razem pod nazwą Dudka (Kempisty E., Sulgostowska Z. 1986). Badania archeologiczne z ramienia Instytutu Historii i Kultury Materialnej PAN w Warszawie, rozpoczął w 1985 r. Witold Gumiński i Jan Fiedorczuk. Jest wielce prawdopodobne iż zarówno Röster Wiesen (Bagno Moczyska), jak i Dudka są tym samym stanowiskiem. Badania, prowadzone z przerwami do roku 2000, dostarczyły ogromniej ilości zabytków: narzędzi krzemiennych, wyrobów kościanych i rogowych, fragmentów ceramiki oraz duże ilości szczątków kostnych ludzkich i zwierzęcych.
Cmentarzysko łowców na wyspie Dudka zawiera 18 grobów o zróżnicowanym obrządku pogrzebowym. Występują groby szkieletowe, ciałopalne, jak i birytualne. Jednocześnie są to zarówno groby zbiorowe i pojedyncze – o charakterze pierwotnym, jak i wtórnym. Datowanie grobów nie jest takie jednoznaczne. Cmentarzysko niewątpliwie nie jest jednoczasowe i użytkowane było od mezolitu do końca neolitu. Groby niestety najczęściej nie były wyposażane. Część dat uzyskana poprzez datowanie kolagenu metodą radiowęglową 14C nie jest satysfakcjonująca z racji procesów, jakim ulegają szczątki ludzkie zdeponowane w wilgotnym i jednocześnie kwaśnym środowisku (torfy).
Bibliografia dotycząca stanowiska Dudka i Szczepanki (wybór) znajduje się tutaj.
